Santiago de Compostela

Het is nog donker als ik wakker wordt. Ik pak mijn spullen en loop ermee naar buiten over het terras naar de keuken. Daar kan ik rustig inpakken zonder iemand te storen met het gekraak van plastic en rustig een bak oploskoffie maken. Ik vind het niet nodig om in het donker weg te gaan. Dát heb ik al genoeg gedaan, weliswaar met hitte en nu zal het de kou zijn, maar ik heb de tijd. Ik hoop voor 12.00 uur in Santiago te zijn om de mis mee te maken met of zonder botafumeiro .. het wierookvat, wat aan een touw hangt van 20 meter, over katrollen gaat,  1.50 meter groot is met een gewicht van 53 kilo, aangedreven door 8 man en heen en weer gaat met 68 kilometer per uur. Er zijn er 2 van in de kathedraal van Santiago en het zijn de enige 2 in de wereld. Bedoeld om de stank van ongewassen 'peregrinos' met stinkende kleren weg te krijgen in de kathedraal. Daarna liepen de 'peregrinos' nog verder naar het meest westelijke puntje van Spanje .. Finisterre ...

'Verbrand je kleren en je wandelschoenen aan het 'einde van de wereld' terwijl de zon in de Atlantische Oceaan verdwijnt'. Een herinnering die pelgrims mee naar huis nemen en hun hele leven meedragen. Dit pad wordt steeds populairder. De Romeinen noemden deze plek het 'einde van de wereld', omdat het toentertijd het einde van de bekende wereld was. Een magische plek in een ruige omgeving.

Het is stil buiten en ik moet weer stijgen en dalen. Het bos is prachtig, waar de nét opkomende zon weer voor schitterend licht zorgt. Ik kom de Zwitser Rudolf tegen, die een open restaurant heeft gevonden, waar hij ontbeten heeft. Daarna daal ik alleen maar, veel op asfalt. Santiago ligt al voor me in de diepte en door de bomen zie ik de torens van de kathedraal. Maar waarom is deze kathedraal zo belangrijk en is Santiago een bedevaartsoord?

Jakobus de Meerdere is één van de 12 apostelen van Jezus, die onthoofd en begraven werd op een berg, waar een kathedraal opgebouwd werd ... volgens de legende .. De kathedraal van Santiago de Compostela ..

De kerkelijke feestdag is op 25 juli, maar het feest is nog groter als deze dag op een zondag valt, wellicht eens in de 10 jaar. Dat is dit jaar geweest, maar door covid is het heilige feest verschoven naar volgend jaar. Hotels, herbergen en hostels zijn dan ook al volgeboekt.

Pelgrims op weg naar Santiago zijn herkenbaar aan de Sint-Jakobsschelp, het teken van de heilige Jakob. De schelp wordt gedragen met de sluiting naar boven in tegenstelling tot de schelp van de oliemaatschappij Shell.

Zo een 4 km voor Santiago kom ik langs een gebouwen complex, waar per gebouw een nummer op staat. Het begint met nummer 40. Het is een herberg, goed voor zeker 1.500 slaapplaatsen voor 'peregrinos'. Speciaal vlak voor Santiago gebouwd om de 'peregrinos' de kans te geven om zich als eerste 10 te kunnen registreren in het 'kantoor van de peregrinos'. Deze 10 mensen krijgen een gratis ontbijt in het 5 sterren hotel 'Palador de Santiago de Compostela', het oudste hotel ter wereld en in 1499 gebouwd als zijnde accommodatie voor de 'peregrinos'.

Het duurt wel even voordat ik bij de kathedraal ben, want Santiago is een grote stad met 100.000 inwoners en de hoofdstad van Galicië.

De pijn verdwijnt langzaam in mijn voet en gaat steeds meer zakken naar mate ik dichter bij de kathedraal kom. 'Verbeeld ik het nu of is het echt zo? 'Is dit een helende plek'?

Vlak voor de kathedraal kom ik weer een oude bekende tegen. Eén van de 3 Spaanse mannen .. Antonio. De andere 2, Miguel en Isidro ga ik vandaag zien om ons op dit eindpunt te herenigen .. Antonio vertelt me, dat ik mijn grote rugzak niet in de kathedraal mag meenemen en ik ga dan ook door naar het hotel om mijn rugzak af te geven.

En dan sta ik voor de kathedraal met de bekende trappen er naast en het plein ervoor, waar het in het hoogseizoen bezaait is met 'peregrinos'. Pascal had me nog een video van afgelopen juli laten zien ... Maar er is niemand!

Ik weet niet wat ik voel, het is dubbel. Ik ben er, maar heb niet de hele 980 km te voet afgelegd door die pijnlijke voet, die als een rode leidraad door de hele wandeltocht heeft gelopen. Daardoor heb ik afstanden met de bus af moeten leggen en heb ik uiteindelijk toch nog 450 km kunnen lopen. Ik moet denken aan de mooie uitspraak van Miguel, die men op de 'camino' zegt: 'Sin dolor no hay gloria' - 'Zonder pijn is er geen glorie'.

Ik ben te vroeg voor de mis en loop daarom door naar het kantoor van de 'peregrinos'. Het verkrijgen van het certificaat is vanaf het begin nooit het belangrijkste voor me geweest, omdat het voor mij om de belevenis gaat. Daarbij heb ik de laatste 100 km niet gelopen, maar zijn het er 60 geweest en heb ik niet 2 stempeltjes per dag in mijn 'credencial' - pelgrimpaspoort. Toch is er iets, waarom ik het certificaat wil hebben. 'Is het vanwege die pijnlijke voet en dat ik het daarom verdien'? Of speelt het ook mee, dat de Spanjaarden die 100 km lopen en hun bagage laten vervoeren? Want krom is die regel wél!

Ook voor het pelgrimkantoor staat niemand. Ik wordt vriendelijk geholpen door een scan te maken met mijn mobiel van een QRcode, waardoor mijn mobiel gelijk naar een website gaat, waar ik mijn gegevens in moet vullen. Als alles ingevuld is krijg ik weer een code en mag naar binnen, waar geen rij staat en ik meteen geholpen wordt. Ik vertel mijn verhaal over mijn voet en waarom ik niet genoeg stempeltjes heb de laatste 100 km. De man lacht vriendelijk naar me, bekijkt mijn volle pelgrimpaspoort en nadat hij ziet, dat ik in Sevilla ben begonnen vult hij het certificaat in ... en ik koop er nog een mooie koker bij. Jipppiee!

Ik had met Isidro en Miguel afgesproken om samen naar de mis te gaan, maar ik zie ze niet, ook binnen niet. De kathedraal is mooi en niet té overdadig met goud. De banken zijn al bezet en mensen staan aan de zijkant, net zoals ik. Ik maak wat video's en een Spaanse dame staat plotseling voor me, die op een bank zat. Ze legt me uit, dat haar mobiel is gestolen en nu niet het indrukwekkende wierookvat ritueel kan filmen, waarvoor ze geld heeft gedoneerd. Of ik dat kan doen. 'Natuurlijk', zeg ik. Ze geeft me haar nummer en ik beloof, dat ik haar de opnames stuur. Ik weet nu zeker, dat ik het ritueel zal zien, want nadat de hoteleigenaar me had verteld, dat het alleen wordt gedaan als er flink wat geld betaald/gedoneerd wordt, had ik het al opgegeven. 

Er is een inleiding over 'peregrinos' verteld door een hulpbisschop. Daarna komt de bisschop aan het woord en zingt het koor, bestaande uit 50 mensen er tussen door. Pas op het eind na de eucharistie komt het wierookvat. Ongelooflijk indrukwekkend om dat grote vat door die hele kathedraal te zien slingeren en de rook achter te laten, wat voor een mystiek effect zorgt in het licht, dat de kathedraal in schijnt. Acht mannen trekken aan touwen om het vat nagenoeg tot aan het dak te laten slingeren. Prachtig om te zien!

Isidro was bij de mis, Miguel niet, want hij heeft meer 'caminos' gedaan en heeft het al gezien. Maar ik heb Isidro niet gezien en we spreken voor de avond af om te borrelen ..

Ik ga naar het hotel, eet wat en loop naar de supermarkt. Het is na 14.00 uur en de winkels zijn dicht en zullen ook niet meer open gaan, want het is zaterdag. De supermarkt is gelukkig open, waar ik ook haarverf koop om er weer wat appetijdelijker uit te zijn.

We bestellen wat te drinken en zitten op een plein, nadat we elkaar omhelst hebben. Hoe leuk is dit om elkaar op het eind nog te zien, ervaringen uit te wisselen en herinneringen op te halen. Deze 2 mannen, die elkaar helemaal niet kenden hebben samen 1007 km gelopen ..

Ik denk aan de tocht. Aan de temperatuurwisselingen .. de hitte, de storm en regen, de kou met temperaturen onder het vriespunt en dan het overheerlijke 'lente' weer. 

Ik denk aan de verschillen tussen de 2 'caminos'.

De 'camino' Via de la Plata .... de oneindige, haast woestijnachtige landschappen zonder uren iemand te zien, amper dorpjes of een bar/restaurant onderweg, de stilte, de natuur, alleen koeien en blaffende honden, de overheerlijke koffie, amper een boom zien om in de schaduw te zitten en als ze er waren dan waren het olijfbomen, aardige, vriendelijke, lokale mensen, puur, nog niet zo commercieel, intens door het nauwe contact met de weinige 'peregrinos' onderweg en met de lokale mensen, de lange afstanden, wel of niet op een geasfalteerde weg, om 6.00 uur weg om de hitte te vermijden met je hoofdlampje op, de zonsopgang zien ..

De 'camino Francés .. een 'peregrinoshock, veel commercieler, massaler, groene bergen, heuvelachtig, bossen, de koffie is niet zo goed meer, opeens veel Spanjaarden, de mensen zijn minder vriendelijk en het is alsof je in Portugal bent met de lokale 'Galego' taal, een mix tussen Spaans en Portugees, partytime voor de Spanjaarden ...

Een tocht om niet te vergeten door zoveel verschillende factoren. In beide 'caminos' ontmoette ik mensen met hun verhalen, meestal lokalen. Of het was een liefdevol gebaar, wat simpel was, maar wat raakte.

En dát alles heeft dit tot een hele bijzondere wandeltocht gemaakt. Een bundel met mooie herinneringen gaan mee naar Nederland ...